Ter ere van het 1000-jarig bestaan van Soest in 2028 slaan Lions Club Eemland, Stokerij Soestdijk, boer Pieter Kuijer en Korenmolen De Windhond de handen ineen voor een uniek lokaal project: de productie van 1000 genummerde flessen whisky, waarvan de volledige opbrengst naar goede doelen gaat.

De rogge voor deze exclusieve editie – genaamd Zoyschavuyt® – is dit jaar verbouwd op de Soester Eng en zaterdag 12 juli 2025 geoogst. De opbrengst wordt geschat op zo’n twee ton geschoonde rogge. Deze wordt momenteel gereinigd en daarna geschroot bij De Windhond. Vervolgens start het stookproces van de rogge-moutwijn, de basis voor de eerste Soester whisky. Het distillaat zal minstens drie jaar en een dag rijpen op zorgvuldig geselecteerde eikenhouten vaten, zoals de whiskywet voorschrijft. Het water wat wordt gebruikt is Soester bronwater, eveneens van de Eng.

Meer dan een derde van de flessen is nu al verkocht: van de beschikbare certificaten à € 250,- zijn er al 68 uitgegeven. Elk certificaat geeft in 2028 recht op zes flessen Ineffably Good (IG) whisky. Wie geduld heeft kan zich inschrijven voor Very Old Ineffably Good (VOIG) whisky, waarvan er in 2038 – als Soest 1010 jaar bestaat - 110 beschikbaar komen. Certificaathouders worden in de gelegenheid gesteld om (een deel van) hun certificaten om te zetten naar een waardepapier voor 3 flessen VOIG-whisky die 13 jaar heeft gerijpt. Dus voor elke twee flessen IG-whisky kan één fles VOIG-whisky worden verworven.

De flessen krijgen een heel bijzonder etiket, ontworpen door de Soester kunstenaar Peter van Oostzanen – een ontwerp dat het avontuurlijke karakter van dit project perfect verbeeldt. Het project wordt vastgelegd door filmmaker Steyn Dijkstra.

Om het project in goede banen te leiden is een projectteam opgericht. Vanuit Lions Club Eemland zijn Ron den Braber (secretaris) en Bob Leeftink (initiatiefnemer) betrokken. Stokerij Soestdijk levert de distillateurs: Ran Hunfeld, Richard Zandink en Martin Stolk. Certificaathouders nemen deel aan het Taste Panel, dat een actieve rol speelt in de ontwikkeling van de whisky.

Taste panel

Een zorgvuldig samengesteld gezelschap bestaande uit certificaathouders, een Whisky expert en de stokers vormt het Taste Panel, dat vanaf het begin betrokken is bij de samenstelling van de whisky. Begin september vindt de eerste proeverij plaats in Ron’s man-cave. Dan worden verschillende moutwijnen getest, gestookt van rogge op twee soorten eikenhout en twee toastings. Hout is cruciaal: het bepaalt meer dan 60% van de uiteindelijke smaak. Deze proeverij vormt een heel belangrijk moment in het ontwikkelproces.

Stokerij Soestdijk distilleert de rogge in een 150-liter Kovodel-ketel, werkend volgens het au-bain-marie-principe en uitgerust met een whiskyhoed.

• Bij au-bain-marie wordt het volle beslag (inclusief graan) indirect verwarmd via een warmwatermantel. Dit voorkomt aanbranden en zorgt voor een langzame, gelijkmatige opwarming.

• De whiskyhoed vergroot het kopercontact van de damp, wat ongewenste zwavelverbindingen neutraliseert en zorgt voor een schoner, zachter distillaat.

• De opwaarts gerichte zwanenhals bevordert de reflux, waardoor zwaardere stoffen achterblijven in de ketel. Het resultaat: een lichter, eleganter distillaat met een hoger alcoholpercentage. Kortom: de perfecte ketel voor moutwijn en Zoyschavuyt® whisky.

De rogge wordt drie keer gestookt; de ruwstook, de eerste fijnstook en de tweede fijnstook.  Daarna gaat het ‘bestnat’ op vat om er weer uit te komen als gelagerde moutwijn en whisky. Een ambachtelijk product, met lokale ingrediënten en een knipoog naar de rijke historie van Soest.

Zaterdag, 19 juli 2025, zijn de stokers aanwezig op het Oogstfeest van Korenmolen De Windhond. Samen met het Nationale Jenevermuseum demonstreren zij het volledige proces: van korrel tot borrel. Een unieke kans om het hele team te ontmoeten – de boer, de molenaars, de stokers en de Lions. De pers zal dan ook kennis maken met het Soester whisky-project.